สุราเมรยมชฺชปมาทฏฺฐานา เวรมณี เจตนางดเว้น จากการดื่มน้ำเมาอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท
๑. ความมุ่งหมาย การบัญญัติศีลข้อนี้ เพื่อให้คนรู้จักรักษาสติของตนให้สมบูรณ์
๒. ข้อห้าม สิกขาบทนี้ ห้ามโดยตรง คือ ห้ามดื่มน้ำเมา อันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท คือทำให้สติฟั่นเฟือน น้ำเมาที่ว่านี้ ได้แก่
สุรา คือน้ำเมาที่กลั่นแล้ว ไทยเรียกว่า เหล้า
เมรัย น้ำเมาที่ไม่ได้กลั่น เช่น เหล้าดิบ กระแช่ น้ำตาลเมา เป็นต้น (ฝิ่น กัญชา
ยาเสพติด เฮโรอิน ยาม้า ฯ เป็นต้น ก็นับเข้าในข้อนี้ด้วย )
๓. หลักวินิจฉัย สุราปานะ (การดื่มสุรา) ที่เป็นเหตุให้ศีลขาดและที่จัดว่าเป็นโทษ เพราะการดื่ม มีข้อวินิจฉัย และโทษแห่งสุรา ดังนี้
ข้อวินิจฉัยว่า ศีล ๕ ข้อที่ ขาดต้องประกอบด้วย
๑. น้ำที่ดื่มนั้นเป็นน้ำเมา หมายความว่า น้ำที่ดื่มนั้นต้องเป็นน้ำเมา ถ้าคิดจะดื่มสุรา แต่เข้าใจผิด เห็นแก้วน้ำชาเป็นแก้วสุรา จึงคว้าเอามาดื่ม อย่างนี้ศีลไม่ขาด การที่ผู้อื่นปรุงสุราลงไปในอาหารหรือยาแก้โรคเพื่อชูรส หรือให้ยามีประสิทธิภาพดี ผู้กินอาหารหรือรับประทานยานั้นไม่มีเจตนาจะดื่มเหล้า ศีลไม่ขาด
๒. จิตคิดจะดื่มน้ำเมา หมายความว่าตัวผู้ดื่มนั้นตั้งใจจะดื่มสุราจริง ๆ แล้วดื่มเข้าไป
ศีลจึงขาด
๓. พยายามดื่มน้ำเมา คือดื่มด้วยตนเอง ตัวเองดื่มเอง ที่ว่าพยายามในที่นี้ หมายเอาการดื่มนั้นเอง อ้าปากขึ้นดูดเอาน้ำเหล้าจากแก้วเข้าปาก แล้วก็กลืนลงคอ อย่างนี้เรียกว่าพยายาม
๔. น้ำเมานั้นล่วงลำคอลงไป คือกำหนดขีดสมบูรณ์แห่งการกระทำ นั่นคือ ที่ว่าศีลขาด ๆ
นั้น ถามว่า ขาดตอนไหน ตอนยกแก้วขึ้น หรือตอนอมสุราเข้าปาก หรือตอนกลืน หรือตอนเมา หรือตอนไหนกันแน่ ตอบว่า ท่านกำหนดเอาตอนน้ำสุราไหลล่วงเข้าลำคอไปเป็นจุดสำคัญ
โปรดทราบด้วยว่า ของเมาที่ห้ามนั้น เฉพาะที่ทำให้ผู้เสพมีสติฟั่นเฟือน เป็นเหตุแห่ง
โรคร้ายแก่ชีวิตซึ่งเรียกว่า เป็นที่ตั้งแห่งความประมาทต่อความปลอดภัยของชีวิตนั่นเอง
โทษของการดื่มสุรามี ๖ ประการ คือ
- สุราทำให้เสียทรัพย์ เพราะสุราเป็นน้ำเมาเสพติด ผู้ดื่มมักจะเพิ่มปริมาณดื่มขึ้นไปทุกที และใฝ่ฝันที่จะหาเพื่อนฝูงร่วมวงดื่มให้เกิดรส ผู้ติดสุราจึงจำเป็นต้องเสียทรัพย์ในการซื้อดื่มเอง ซื้อเลี้ยงคนอื่นด้วย และนั่นหมายถึงการเชือดเฉือนความสุขจากบุตรภรรยาและสามีของตนมาละลายทิ้งอย่างได้ผลไม่คุ้มค่า
- สุราเป็นเหตุก่อวิวาท ความกล้าเป็นคุณสมบัติอย่างหนึ่งของคน แต่ความกล้านั้นจะให้เกิดประโยชน์และไม่เป็นภัย ต้องมีคุณธรรม คือสติควบคุมด้วย ไม่เช่นนั้นก็จะกลายเป็นความบ้าบิ่น ทำอะไรแผลง เลยขีดสามัญชน ไม่มีผลดีอันใดเลย สุราที่ตนดื่มเข้าไปแล้วนั้นจะเข้าไปทำลายสติโดยตรง ฉะนั้น คนเมาสุราจึงชอบพูดพล่ามก่อกวน กวนโทสะคนอื่น ลวนลามลามปามได้ทุกคนไม่ว่าลูก ภรรยา หรือสามีใคร ผลที่สุดก็เกิดการทะเลาะวิวาทกันจนถึงฆ่ากันตายก็มี ผลการวิจัยสาเหตุอาชญากรรมของศูนย์การป้องกันอาชญากรรมในประเทศไทย ได้ค้นพบว่าสุราเป็นเหตุใหญ่ยิ่งเหนือเหตุอื่นใดที่ทำให้เกิดคดีฆาตกรรมในประเทศ
- สุรานำโรคมาให้ ข้อนี้ วงการแพทย์ทั้งแผนโบราณทั้งแผนปัจจุบันยืนยันตรงกันว่า สุราเป็นวัตถุที่เป็นอันตรายต่ออวัยวะทางเดินอาหาร ต่อระบบประสาททางเดินของโลหิต ต่อต่อมไม่มีท่อ และต่อระบบการหายใจ
- สุราทำให้เสียชื่อเสียง คนที่สติฟั่นเฟือน ย่อมอาจทำความผิดได้ทุกประตู อาจเสีย ซื่อเสียงได้ทุกกรณี และทุกกาละ สิ่งที่ทำให้สติฟั่นเฟือนนั้นก็คือสุรานั่นเอง
- สุราเป็นเหตุให้ทำเรื่องน่าอดสู วิญญูชนย่อมสงวนศักดิ์รักเกียรติของตนเอง จึงไม่กระทำสิ่งที่น่าอดสูให้คนทั้งหลายดูหมิ่น แต่สุราทำให้คนที่ดื่มจนเมาแล้วลืมเกียรติยศเกียรติศักดิ์อันตนพึงหวงแหนนั้น แสดงกิริยาวาจาอันน่าอดสูได้ทุกอย่าง นอนกลางถนนก็ได้ ถ่ายอุจจาระปัสสาวะต่อหน้าสาธารณชนก็ได้ เปิดเผยอวัยวะอันพึงปกปิดโดยไม่กระดากอายก็ได้
- สุราบั่นทอนกำลังปัญญา สุราทำลายระบบประสาท ทำลายสติ และทำลายสุขภาพ ดังกล่าวแล้ว จึงมีผลปรากฎว่า คนติดสุรานั้นปัญญาทึบ บางคนต้องคอยดื่มสุรากระตุ้นเตือนไว้จึงใช้ความคิดได้ มิฉะนั้นจะซึมเซา คิดอะไรไม่ปลอดโปร่ง
๔. เหตุผลอื่น ( เหตุผลของผู้รักษาศีลข้อ ๕ )
สมรรถภาพของคนมี ๒ ทาง คือ ทางกายกับทางจิต ในการใช้สมรรถภาพทางจิตนั้น จิตจำเป็นต้องมีคุณภาพอย่างหนึ่งประกอบความคิดด้วย คือ สติ
ร่างกายนั้นหากชักจิตออกเสียแล้ว ก็หมดความสำคัญ จิตนั้น ถ้าขาดสติ ก็สิ้นความหมาย
สติของคนเรา มิใช่จะเป็นของแตกหักเสียหายง่ายดายนัก หามิได้ อดข้าว ๑ วันสติก็ไม่เสีย ป่วยทั้งปี สติก็ยังดี แต่มีสิ่งหนึ่งในโลกนี้มีพิษร้ายกาจ สามารถฆ่าสติของคนได้ง่ายที่สุด นั่นคือ สุรา
การไม่ดื่มสุรา จึงเป็นการประกันคุณค่าแห่งชีวิตของตนเองได้อย่างดีแท้
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น